Afaristët kosovarë kërkojnë heqjen e pengesave gjatë eksportit në Serbi

Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Lulzim Rafuna, tha se Oda Ekonomike e Serbisë duhet të bëjë presion te Qeveria serbe që të largojë pengesat administrative me të cilat përballen afaristët kosovarë gjatë eksportit të mallrave në Serbi.

Këto komente Rafuna i bëri në Shkup, ku po merr pjesë në takimin e Forumit Investues të Dhomave të Ballkanit Perëndimor. Ky takim ka për temë “bashkëpunimin mes ekonomive të Ballkanit Perëndimor”.

“Ideja është që Oda Ekonomike e Serbisë të bëjë presion te Qeveria serbe që t’i eliminojë barrierat që i kanë afaristët kosovarë. Në të kundërtën, ata [gjatë transportit të mallrave në Kosovë] do ballafaqohen me pengesat që i kemi ne”, tha ai për Radion Evropa e Lirë.

Që nga shpallja e pavarësisë se Kosovës në vitin 2008, afaristët kosovarë janë ballafaquar me barriera të ndryshme në aspektin e shkëmbimit të mallrave me Serbinë, pasi Beogradi zyrtar nuk e njeh Kosovën dhe rrjedhimisht as dokumentet që lëshohen nga institucionet e saj.

Një nga pengesat me të cilat përballen prodhuesit në Kosovë është mosnjohja e certifikatës së origjinës së produkteve ku shkruan “Made in Kosova”. Me këtë mbishkrim, prodhuesit e Kosovës nuk kanë mundësi të kalojnë as transit nëpër territorin e Serbisë.

Kurse tregu i Kosovës, tha Rafuna, është i mbushur me produkte nga shteti i Serbisë.

“Kosova nuk e ndalon që të hyjë në Kosovë asnjë produkt që shkruan ‘Made in Serbia’. Pra, duhet të bisedohet ose ju t’i bëni gjërat si ne, ose ne si ju, pra kërkesa e afaristëve kosovarë është që mos kenë pengesa”, tha Rafuna dhe shtoi se prodhuesit kosovarë janë të interesuar që të gjejnë një treg rajonal, që më pas të mund të kalojnë në atë evropian.

“Është me rëndësi të eliminohen pengesat administrative dhe të shfrytëzohet kostoja e ulët për transportin e mallrave, për faktin se Prishtina është vetëm tri orë larg Beogradit dhe vetëm një orë larg Shkupit”, theksoi Rafuna.

Ndryshe, gjatë vitit 2022, sipas të dhënave të Doganës së Kosovës, Kosova ka importuar produkte nga Serbia në vlerë prej 371.6 milionë eurosh, ndërsa ka eksportuar në Serbi 60.7 milionë euro produkte.

Gjatë takimit në Shkup, Rafuna ka vënë theksin edhe në rëndësinë e ndërtimit të autostradës nga pika kufitare e Bllacës deri në Shkup, jo vetëm për lëvizjen e qytetarëve, por për uljen e kostos së shkëmbimit të mallrave.

“Sa më shpejt që të ndërtohet edhe kjo pjesë e autostradës, është më mirë për ekonomitë e dy shteteve tona”, tha Rafuna.

Ndërkaq, kryetari i Odës Ekonomike të Maqedonisë së Veriut, Branko Azeski, theksoi se i gjithë fokusi i shteteve të rajonit duhet të jetë në shtytjen e zhvillimit ekonomik dhe lehtësimit të bashkëpunimit. Sipas tij, kjo është kyçe në ecjen përpara drejt integrimit evropian.

“Udhëheqësit politikë thonë se do të shkojmë në Bashkimin Evropian, por nuk tregojnë si. Në BE shkohet me qëllime të qarta, kuadër cilësor për punë dhe me biznese të fuqishme”, tha ai.

“Ne si biznese, për të përshpejtuar rrugën e integrimit të shteteve tona në BE ofrojmë një koncept tjetër. Koncepti ynë është që të bashkohemi të gjithë afaristët në rajon, t’i lëmë anash problemet mes Kosovës dhe Serbisë, problemin me Bosnjën në Maqedoni të Veriut, dhe të garojmë në terren me kushte të barabarta, në treg konkurrues ku të gjithë afaristët do të jenë të barabartë”, shtoi ai.

Forumi Investues Dhomave të Ballkanit Perëndimor është institucion i themeluar nga odat ekonomike e tregtare të vendeve të Ballkanit Perëndimor. Ai është themeluar bazuar në marrëveshjen e Berlinit, dhe synon të rrisë bashkëpunimin ekonomik dhe të ndihmojë në tërheqjen e investimeve në rajonin e Ballkanit Perëndimor.