Efekti “Forbush” një ndodhi e rrezikshme, paralajmërojnë astronautët
“Zvogëlimi i zhurmës” (i njohur gjithashtu si Efekti “Forbush”) është ulja e papritur e intensitetit të rrezeve kozmike pas një aktiviteti diellor të tillë si një shpërthim në masë bërthamore (CME).
Ky proces zhvillohet kur era diellore bashkëvepron me magnetosferën dhe spastron disa nga rrezet kozmike galaktike larg tokës.
Gjatë disa ditëve të ardhshme, intensiteti i rrezeve diellore kozmike kthehet në normale, raporton “Locklip”, transmeton Periskopi.
Burimet kryesore të rrezeve diellore kozmike janë një ndezje diellore dhe shpërhapje masive bërthamore. Ato nxjerrin sasi të mëdha të materialit nga dielli në shpejtësi midis 400 dhe 1.000 km/s.
“Zvogëlimi i zhurmës” është vërejtur vazhdimisht.
Detektorë të grimcave në planetin tonë vëzhgojnë këtë proces rënie, që shfaqet brenda pak ditësh pas shpërthimit masiv bërthamor.
Fizikanti amerikan, astronomi dhe gjeofizikani, Scott E. Forbush (1904-1984) studioi rrezet kozmike në vitet 1930 dhe 1940 ku zbuloi lidhjen midis rënies së papritur të intensitetit të tyre dhe aktivitetit gjeomagnetik. Kjo ngjarje quhet tani “Zvogëlimi i zhurmave”.
Forbush kontribuoi me shumë vëzhgime të rëndësishme në fushën e fizikës solare-ndërplanetarike-tokësore, e cila në atë kohë ende ishte e pazhvilluar.
Madhësia e kësaj rënie varet nga tre faktorë: madhësia e CME, forca e fushave magnetike në CME dhe afërsia e CME’së në Tokë.
Zvogëlimi i shpërthimit nganjëherë përcaktohet si një rënie prej të paktën 10% të rrezeve kozmike galaktike në Tokë, por varion nga rreth 3% deri në 20%. Edhe më shumë se 30 për qind ose më shumë janë regjistruar në bordin e ISS.
Çdo zvogëlim i vatrës mund të ngrohë tokën me ndryshimin e njëjtë të temperaturës, si rezultat i gjithë dioksidit të karbonit të emetuar nga njerëzimi që nga fillimi i Revolucionit Industrial, sipas studimeve. “Zvogëlimi i zhurmave”, janë gjithashtu të rrezikshme për shëndetin e astronautëve; ata mund të rrisin shkallën e infarktit miokardit dhe goditjet në tru./Periskopi/
