DW: Një vit i humbur për Kosovën, a do t’i japin zgjedhjet fund bllokadës politike?
Më 28 dhjetor, për herë të dytë brenda vetëm dhjetë muajsh, populli i Kosovës do të votojë për të zgjedhur parlamentin e ri. Shumë votues mendojnë se nuk kanë parë gjë tjetër veçse teatër politik gjatë dhjetë muajve të fundit, dhe janë të lodhur nga kjo.
Kështu raporton mediumi gjerman Deutsche Welle rreth situatës në Kosovë dhe zgjedhjeve që pritet të mbahen të dielën.
DW shkruan ndër të tjera se bllokimi politik i paprecedentë ka nënkuptuar që, për Kosovën, ky ka qenë një vit i humbur – në një kohë kur vendi ka nevojë urgjente për reforma sociale, ekonomike dhe kushtetuese.
Bllokim i pafund
Kjo është ajo që ka ndodhur: Në zgjedhjet parlamentare më 9 shkurt 2025, partia qeverisëse e majtë-nacionaliste Vetëvendosje fitoi vetëm 42% të votave, duke humbur shumicën absolute, për të cilën i nevojiteshin 61 nga 120 vendet që përbëjnë parlamentin e Kosovës.
Por Vetëvendosje ishte ende partia më e madhe, që do të thotë se ajo, dhe kryeministri në detyrë Albin Kurti, kishin të drejtën të zgjidhnin një kandidat për kryetar parlamenti. Por kjo zgjati më shumë se gjysmë viti, më shumë se 50 raunde votimi dhe një vendim të gjykatës kushtetuese përpara se, në fund të gushtit, më në fund të gjendej një politikan – Dimal Basha – i cili arriti të merrte pak vota shtesë të nevojshme nga blloku i qendrës së djathtë.
Në Kosovë, kryetari i parlamentit është një figurë kyçe për të vënë në lëvizje procesin politik pas zgjedhjeve, sepse vetëm ai ose ajo mund të përcaktojë axhendën dhe të fillojë punën e parlamentit.
Përpjekjet për të formuar një qeveri koalicioni më në fund filluan në fund të gushtit, por të gjitha negociatat midis Albin Kurtit dhe partive opozitare dështuan. Raunde të shumta bisedimesh me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, nuk sollën asnjë zgjidhje. Më 20 nëntor 2025, presidenti nuk kishte zgjidhje tjetër përveçse të shpërndante parlamentin dhe të caktonte 28 dhjetorin si datë për zgjedhje të reja, shkruan Dw.
Një nga vendet më të varfra në Evropë
Bllokimi politik i paprecedentë ka nënkuptuar që, për Kosovën, ky ka qenë një vit i humbur – në një kohë kur vendi ka nevojë urgjente për reforma sociale, ekonomike dhe kushtetuese. Shteti më i ri evropian është gjithashtu një nga vendet më të varfra në kontinent. Shifra zyrtare e papunësisë tani është më shumë se 25%; midis të rinjve, është edhe më e lartë. Rreth një e pesta e popullsisë jeton nën kufirin e varfërisë; nuk ka një sistem të përgjithshëm të sigurimit shëndetësor statutor; sistemit arsimor i mungon personeli i kualifikuar, institucioneve të tij u mungojnë pajisjet. E gjithë kjo ka çuar në vitet e fundit në një eksod të madh të të rinjve nga vendi, një trend që po vazhdon.
Kosova është shumë e varur nga remitencat nga diaspora. Në dekadën e kaluar, këto përbënin 12-18% të PBB-së së vendit; në vitin 2024, ishte rreth 13%. Bllokimi politik ka bërë që subvencionet e BE-së, të cilat tashmë ishin të ndara, prej rreth 820 milionë eurosh (966 milionë dollarë), nuk mund të kërkoheshin. Vendi nuk ishte në gjendje të miratonte një buxhet për vitin 2026, ose të zbatonte reforma në drejtësi, ose të miratonte legjislacion të rëndësishëm ekonomik.
Për më tepër, ekziston edhe bllokimi në konfliktin me Serbinë. Për vite me radhë, BE-ja i ka kërkuar Kosovës të bjerë dakord për një “zgjidhje” – por Kosova i gjen disa nga kushtet e saj të papranueshme, siç është krijimi i një statusi kolektiv për pakicën serbe. Shumë politikanë kosovarë besojnë se kjo mund të çojë në pengimin e politikës së vendit nga Beogradi, pasi organizatat dhe institucionet e pakicës serbe kontrollohen nga qeveria serbe, shkruan tutje Dw.
