Ekziston edhe një botë tjetër, paralele e të cilën e rrokim nganjëherë

Kjo intervistë është bërë në gjuhën japoneze, pas shkrimit të novelës së re të shkrimtarit Murakami. Njëzet vjet pas vdekjes së motrës, narratori vazhdon të ndiqet nga kujtesa për të.

Pse ajo vdekje ishte aq e tmerrshme për të?

Ka tri lloje të plagëve emocionale: ato që shërohen shpejt, ato që shërohen ngadalë, dhe ato që mbesin me ju derisa të vdisni. Mendoj se një prej detyrave kryesore të fiksionit është eksplorimi sa më i thellë dhe sa më me detaje që është e mundur i plagëve të treta, atyre që mbesin përjetë. Sepse ato janë vragat që, për mirë a për keq, e definojnë dhe formësojnë jetën e personit. Dhe tregimet – ato efektivet, mund të tregojnë se ku qëndron plaga, t’i definojë kufijtë e saj [shpesh, personi i lënduar as që e di se diçka e tillë ekziston], dhe të punojë në kurimin e saj.

Momenti më dramatik i rrëfimit është vendosur brenda një shpelle afër malit Fuji. Çfarë iu bëri ta zgjedhnit atë lokacion?

Gjithnjë kam qenë i fascinuar me shpellat. Kam vizituar shumë prej tyre gjatë udhëtimeve të mia nëpër dynja. Shpella në malin Fuji ishte një prej tyre.

Motra e rrëfyesit, Komi, i thotë atij që karakteret në “Liza në Botën e Çudirave” ekzistojnë përnjëmend. Një temë në rrëfim – dhe përgjatë novelës – është pështjellimi i dallimit mes reales dhe joreales. Në fakt, mund të thuhet që kjo është një temë që përshkon gjithë krijimtarinë tuaj. Çfarë iu bën t’i ktheheni vazhdimisht kësaj ideje?

Ia bëj vetes të njëjtën pyetje. Kur shkruaj novela, realiteti dhe jorealiteti në mënyrë të natyrshme përzihen me njëra-tjetrën. Nuk është se e kam në plan ta bëj atë, dhe as që e kam ndërmend një gjë të tillë kur shkruaj, por sa më shumë përpiqem të shkruaj për realitetin në mënyrë reale, aq më joreale bota që ndërtoj bëhet. Për mua, novela i ngjason një ahengut. Çdokush që dëshiron të hyjë, hyn, dhe ata që duan të largohen mund të largohen kur të duan. Mendoj se novelat marrin atë forcë shtytëse nga sensi i lirisë.

Kur Komi bie – në një mënyrë – poshtë te vrima e lepurit, ajo zbulon një dhomë të fshehtë e rrethore. A ka ajo dhomë kuptim simbolik për ju? Apo, mos kalon ajo vërtetë në një botë tjetër?

Pikëvështrimi im bazik mbi botën është që menjëherë pas botës në të cilën jetojmë, me të cilën jemi familjarizuar, është një botë për të cilën nuk dimë asgjë, një botë jofamiljare që ekziston bashkë me tonën. Struktura e asaj bote, dhe kuptimi i saj, nuk mund të shpjegohen me fjalë. Por fakti është që ajo ekziston, dhe nganjëherë ne e rrokim një pjesë të vogël të saj, krejt rastësisht.

A ishte “Liza në botën e çudirave” pikë referenciale për pjesën e mbetur të novelës, poashtu? A jeni edhe ju, si Komi, të obsesionuar me Lewis Carrollin?

Dyshoj se ka ndonjë fëmijë që nuk është prekur nga personazhi i Lewis Carroll. Besoj që fëmijët tërhiqen prej tij sepse bota që përshkruan është krejtësisht e vetë-mjaftueshme, një realitet paralel. Nuk i vyen fare shpjegimi, fëmijët thjesht e përjetojnë.

Ka edhe të tjera vepra në novelë, poashtu – nga “Don Giovanni” i Mozartit e deri te “The Great Gatsby” i Fitzgeraldit. A frymëzoheni shpesh nga vepra të tjera derisa shkruani?

Frymëzimi origjinal për novelën më erdhi nga një prej tregimeve të koleksionit “Tregimet e Shiut”, nga Akinari Ueda, specifikisht një tregim për një mumje që kthehet në jetë. Për kohë të gjatë, e kam menduar zgjatimi e asaj rrëfenje në një novelë të plotë. Poashtu do të doja të shkruaja diçka që do të shërbente si homazh për “The Great Gatsby.” [Gatsby i Madh]

A mendoni që “Vrasja e Komendatorit” është një ndarje nga novelat e mëhershme, apo një vazhdim?

“Vrasja e Komendatorit” është novela ime e parë pas një kohe të gjatë që e shkrova krejtësisht në veten e parë. Në të vërtetë, ajo që ndjeva, ishte shumë e fortë, dhe tregonte se sa shumë më mungonte të shkruaja ashtu. Kalova kohë shumë të mirë duke e shkruajtur atë libër. /Periskopi nga The New Yorker