Mediumi britanik shkruan rreth “pjesëmarrjes së Vuçiqit në ‘safari snajperësh’ që vrisnin civilë në Sarajevë”

Rreth temës nëse presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq ishte i përfshirë në “safari snajperësh” në Sarajevë gjatë Luftës së Bosnjës, ku të huaj të pasur dyshohet se paguan shuma të mëdha parash për të qëlluar civilët, një shkrim të veçantë e ka bërë edhe mediumi prestigjioz britanik, The Telegraph.

Siç vë në pah ky medium, Vuçiq dyshohet se ka qenë i pranishëm në një nga pozicionet ushtarake mbi qytet nga ku thuhet se të huajt kanë paguar për të qëlluar banorët e tij gjatë rrethimit nga viti 1992 deri në vitin 1996.

Po sipas tij, janë shfaqur gjithashtu video pamje që duket se e tregojnë atë si një të ri duke udhëtuar në një automjet.

Mediumi britanik thotë se pretendimet kundër Vuçiqit – të cilat ai i mohon me forcë – janë bërë nga Domagoj Margetiq, gazetar investigativ kroat.

Ai ka paraqitur një ankesë kundër presidentit serb, te prokurorët italianë, të cilët tashmë po hetojnë akuzat se italianët, rusët dhe amerikanët morën pjesë në “safari snajperësh njerëzorë” gjatë konfliktit.

Margetiq tha se “e kam informuar zyrën e prokurorit publik për të gjitha njohuritë e mia në lidhje me lidhjen e Aleksandar Vuçiq me safarit njerëzor në Sarajevën e kohës së luftës”.

“Kam bashkëngjitur të gjitha provat, materialet video, dokumentacionin fotografik, dokumentacionin audio dhe video, si dhe dokumentacionin mediatik të asaj kohe”, shtoi ai, transmeton telegrafi.

Në parashtresën e tij, Margetiq theksoi se Vuçiq ishte “anëtar i një njësie paraushtarake, nën kontrollin e Partisë Radikale Serbe nga Serbia, gjatë luftës në vitet 1992 dhe 1993”.

Njësia ishte “e stacionuar në një pozicion lufte… në varrezat hebraike në Sarajevë”, pohoi Margetiq, shkruan më tej The Telegraph – duke shtuar se varrezat u përdorën si pozicion snajperi nga forcat serbe.

Po sipas tij, më shumë se 10 mijë njerëz u vranë nga bombardimet dhe zjarri i snajperëve gjatë rrethimit të qytetit.

Margetiq pohoi më tej se informacioni “e vendos atë pa asnjë dyshim në kohën dhe vendin e këtyre krimeve”.

Ai iu referuar video pamjeve nga viti 1993 të cilat, sipas tij, tregonin Vuçiq duke mbajtur një pushkë në dorë.

Mbështetësit e udhëheqësit serb i kanë hedhur poshtë pretendimet dhe thanë se objekti në pamje ishte një ‘tripod’ kamerash televizive, të cilin Vuçiq e mbante sepse punonte si gazetar në atë kohë.

E Vuçiq ka thënë se objekti ishte një çadër.

Ndryshe, prokurorët në Milano hapën hetimin e tyre pasi morën informacione që pretendonin se italianë të pasur ishin midis të huajve të pasur që paguanin për të qëlluar civilët boshnjakë, me një shpërblim të vendosur për gratë, fëmijët dhe burrat me uniformë.

“Turistët e luftës” dyshohet se u lejuan të qëllonin civilët nga milicitë serbe të Bosnjës nën komandën e Radovan Karaxhiqit.

Mediumi britanik më tej citon Suzana Vasiljeviq, një zëdhënëse të presidentit serb, që i tha The Telegraph se “pretendimet e paraqitura nga gazetari kroat Domagoj Margetiq përfaqësojnë një rast tipik të dezinformimit dashakeq, të ndërtuar me qëllim për të gërryer besueshmërinë institucionale të Republikës së Serbisë dhe presidentit të saj”.

Siç pretendon ajo, “presidenti Vuçiq nuk mori pjesë në aktivitete luftarake, nuk përdori armë dhe nuk pati asnjë rol në asnjë operacion lufte”.

Ajo shtoi se akuzat ishin “të motivuara politikisht” dhe një përpjekje për të “minuar reputacionin ndërkombëtar të Serbisë”.

The Telegraph shton se një dokumentar i quajtur “Sarajevo Safari”, i publikuar në vitin 2022 nga një regjisor slloven, bëri akuza të ngjashme për të huajt në “safarit e luftës”.

Por i pyetur në lidhje me videon e postuar së fundmi që duket se tregon Vuçiq me automjetin, një burim serb tha se vetura nuk i përkiste atij dhe, në çdo rast, “automjete të tilla ishin kudo në zonën e luftës”.

Sidoqoftë, pretendimet se të huajt e pasur udhëtuan në Sarajevë për “safari snajperësh” janë mbështetur edhe nga një ish-diplomat italian.

Michael Giffoni, i cili ishte zëvendëskryetar i misionit diplomatik të Italisë në Sarajevë, pohoi se sapo mbërriti në qytet në vitin 1994, iu tha: “E dini, po organizohen safari. Shumë njerëz të pasur po vijnë këtu – disa janë gjuetarë, të tjerë janë biznesmenë. Ushtria dhe paraushtarakët i çojnë në kodrat [mbi Sarajevë] dhe për këtë paguajnë”.

Ndërsa SISMI, një agjenci italiane e inteligjencës, u informua për turizmin e luftës dhe, në bashkëpunim me inteligjencën boshnjake, arriti të ndalonte mbërritjen e italianëve, i tha ai gazetës La Repubblica.

Sipas tij, “agjencia identifikoi se kush po e organizonte të gjithë këtë gjë dhe e mbylli atë”.

Megjithatë, autoritetet italiane nuk ishin në gjendje të identifikonin asnjë nga qytetarët e saj që dyshohet se morën pjesë në të shtënat e civilëve.

“Nëse do të kishim pasur një emër, do t’i kishim ndjekur penalisht”, citohet të ketë thënë Giffoni.

Ndërkohë, ekspertët e Ballkanit i kanë thënë The Telegraph se akuzat mund të jenë të vërteta, por duhen trajtuar me kujdes.

Dr. Helena Ivanov, nga grupi i ekspertëve Henry Jackson Society, tha se “shumë gjëra të tmerrshme ndodhën gjatë luftës, por pati edhe histori të tmerrshme që rezultuan të mos ishin të vërteta – për shembull, pretendime se ekstremistët myslimanë hodhën foshnje serbe te luanët në një kopsht zoologjik,…”.

“Historitë e rreme mund të qëndrojnë për një kohë të gjatë. Sa herë që ka një pretendim që është vërtet shpërthyes, si ai për safaritë me snajperë, ai duhet t’i nënshtrohet një hetimi të plotë dhe transparent”.

“Nëse ka akuza të besueshme, atëherë ato duhet të hetohen”.

The Telegraph gjithashtu vë në pah faktin se videoja që duket se tregon zotin Vuçiq me automjetin ku gjendej edhe një kafkë u postua nga Prof. Jasmin Mujanoviq, një ekspert dhe autor i Ballkanit.

Ai tha se kishte “prova në rritje… duke përfshirë dëshmi nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për ish-Jugosllavinë, për ekzistencën e ‘safarive njerëzore’ të kryera nga forcat nacionaliste serbe në emër të turistëve të pasur të huaj”.

Provat duhet të çojnë në hetime “në katër ose pesë vende të ndryshme”, shtoi ai.

Prof. Mujanoviq vlerëson se akuzat ishin “të besueshme”, por paralajmëroi: “Ne gjithmonë duhet të kërkojmë që pretendimet e jashtëzakonshme të kenë prova të jashtëzakonshme”.

“Ato meritojnë të shqyrtohen më tej nga agjencitë policore italiane dhe të tjera ndërkombëtare… Por nëse janë të vërteta, atëherë duhet të ngrihen akuza të forta penale kundër të gjithë atyre që janë të përfshirë”, shtoi ai./Periskopi/