Si e revolucionarizoi modën guruja e stilit Giorgio Armani

Giorgio Armani, i cili vdiq në moshën 91 vjeç, ishte stilisti i parë që nga Coco Chanel që solli një ndryshim të qëndrueshëm në mënyrën se si vishen njerëzit.

I lindur në një epokë para luftës me tradita dhe stile të ngurta, krijimet e tij ndoqën – dhe ndihmuan në bërjen e mundur – rritjen e rrjedhshmërisë sociale në gjysmën e dytë të shekullit të 20-të.

Kryesisht, ai do të mbahet mend për rishpikjen e kostumit – feminizimin e tij për burrat dhe popullarizimin e tij për gratë, shkruan BBC, transmeton Periskopi.

Armani hoqi kufizimet dhe kufizimet e stileve më të ashpra që ekzistonin para tij – duke i bërë burrat të ndihen të sofistikuar dhe gratë të fuqizuara në vendin e punës.

Gazetat e cilësuan atë si “stilistin e parë post-modern”. Në shumë mënyra, ai ishte një revolucionar.

Giorgio Armani ka lindur në Piacenza, në Italinë veriore, më 11 korrik të vitit 1934.

Jeta e rehatshme e familjes së tij, e klasës së mesme, u shkatërrua nga lufta dhe, meqë ushqimi ishte i vështirë për t’u gjetur, kujtimi i tij më i hershëm ishte uria.

Armani luante me predha artilerie të pashpërthyera në rrugë, derisa njëra prej tyre shpërtheu papritur. Ai u dogj rëndë dhe një mik i ngushtë u vra.

“Lufta”, tha ai më vonë, “më mësoi se jo gjithçka është joshëse”.

Në vitin 1956, ai filloi studimet për mjekësi – por e la pas tre vitesh dhe u bashkua me ushtrinë.

I lodhur shpejt nga jeta në ushtri, ai gjeti një punë si dekorues vitrinash në La Rinascente – një dyqan në Milano – ku u ngjit shpejt në radhë.

Shumica e stilistëve e mësojnë zanatin e tyre si praktikantë ose në shkollën e modës – por arsimimi i Armanit u zhvillua në dyqan.

Ai mësoi se cilat pëlhura u pëlqenin klientëve dhe shkoi në fabrikat e tekstilit për t’i blerë ato. Ai u bë ekspert në mënyrën se si ndërtohej pëlhura dhe përdori njohuritë e tij për të përsosur rrobaqepësinë.

Shpejt, Armani filloi të punonte për Nino Cerruti – një stilist me ndikim të modës së lartë. Brenda disa muajsh, Cerruti i kërkoi atij të ristrukturonte qasjen e kompanisë, shkruan BBC, transmeton Periskopi.

Klasa e mesme e viteve 1960 nuk mund ta përballonte haute couture, por dëshironte një pamje të tyren elegante dhe dalluese.

Me ekspertizën e tij në pëlhura, Armani dha një përgjigje. Pëlhurat e tij të holla bënë të mundur një gamë veshjesh për meshkuj me prerje të pastra dhe të sakta që mund të prodhoheshin në shkallë të gjerë.

Stili i tij dallues italian filloi të ndikonte në mënyrën se si visheshin njerëzit në modë.

Në vitin 1966, Armani takoi Sergio Galeotti-n, një arkitekt të ri praktikant. Galeotti shpejt braktisi karrierën e tij dhe filloi të punonte në krah të të dashurës së tij.

Kostumet e meshkujve u bënë më të buta dhe më sensuale.

Kjo pasqyronte një ndryshim në mënyrën se si burrat e shihnin veten në vitet 1960, por ende nuk ishte kapur në modë.

Dhe me më shumë gra që hynin në vendin e punës, Armani vuri re një mundësi.

“E kuptova se atyre u duhej një mënyrë për t’u veshur që ishte ekuivalente me atë të burrave,” tha ai. “Diçka që do t’u jepte atyre dinjitet në jetën e tyre të punës.”

Me kostumet e fuqishme të Armanit, të qepura me elegancë, grave iu ofrua një alternativë ndaj fustaneve të ngurtë dhe të mbushur që nënat e tyre kishin veshur në punë. Ato rrezatonin feminitet, por ishin një deklaratë e fuqishme barazie, shkruan BBC, transmeton Periskopi.

Në vitin 1978, kompania nënshkroi një marrëveshje me prodhuesin e rrobave GFT – e cila i dha asaj mundësinë për të prodhuar rroba luksoze të gatshme për t’u veshur në sasi.

Në të njëjtën kohë, Armani arriti një sukses të madh në marketing.

Ai fitoi një kontratë për të veshur Richard Gere në American Gigolo. Në pothuajse çdo skenë të filmit të vitit 1980, forma simpatike e fantazisë së Gere shfaqet nga koka te këmbët i veshur me Armani.

Ishte vizioni i Armanit i projektuar nga fuqia e Hollivudit – dhe publiciteti që nuk mund të blihej me para.

Ai vazhdoi të vishte yje në tapetin e kuq të natës së Oscarit dhe të dizenjonte kostume për dhjetëra shfaqje filmike dhe televizive: veçanërisht The Untouchables dhe serialin kriminal të viteve 1980 Miami Vice.

Brenda një dekade, ai ishte bërë stilisti evropian me shitjet më të mëdha në Shtetet e Bashkuara. Si rezultat, Milano u shfaq si një forcë serioze tregtare dhe krijuese në modën botërore – e dyta vetëm pas Parisit.

Ai lëvizi për të zgjeruar markën e tij. Ai lançoi si Armani Jeans ashtu edhe Emporio Armani – dhe një marrëveshje me L’Oreal shtoi aroma në arsenalin e tij.

Ai vazhdoi të prezantonte syze, veshje sportive, kozmetikë dhe aksesorë. Tani, kishte një stil të tërë jetese – nën një etiketë – për të cilën moda mund të aspironte. Revista GQ e përshkroi atë si “pamja totale”.

Në vitin 1985, Sergio Galeotti vdiq nga një sëmundje e lidhur me AIDS-in në moshën 40 vjeç.

Një njeri shumë i mbyllur në vetvete, Armani u tërhoq në vetvete dhe mendoi të dilte në pension. Përfundimisht, ai vendosi të vazhdonte në vend që të “braktiste të gjitha shpresat e Sergio-s”.

Duke i bërë homazh partnerit të tij personal dhe të biznesit afatgjatë, Armani tha se “ai më ndihmoi të besoja në punën time, në energjinë time”.

Në një intervistë të rrallë në vitin 2001, Armani u pyet për dështimin më të madh të karrierës së tij. “Nuk isha në gjendje ta ndaloja partnerin tim të vdiste,” u përgjigj ai.

Pa familje që ta shpërqendronte, ai ia kushtoi jetën e tij zgjerimit të perandorisë së tij.

Ndërsa konglomeratet e modës blenë marka të tjera, Armani i rezistoi investimeve të jashtme.

Në vend të kësaj, ai e ndërtoi kompaninë në biznesin e gjerë global që është sot – dhe ruajti kontrollin e financave dhe kreativitetit të saj. Kjo e bëri atë një multimiliarder.

Në vitin 2000, Muzeu Guggenheim në Nju Jork organizoi një ekspozitë të punës së tij.

Ai njohu ndikimin e fuqishëm të Armanit në ndryshimet shoqërore në shekullin e kaluar – dhe deklaroi me guxim se “dizajni mund të jetë art”.

Ai ndaloi së përdoruri modele me indeks të ulët të masës trupore kur njëra prej tyre – Ana Carolina Reston – vdiq nga anoreksia.

Dizajni i hoteleve iu shtua portofolit me hapjen e Burj Khalifa në Dubai në vitin 2010. Vetë Armani dizajnoi interierin.

Një tifoz i zjarrtë i sportit, ai gjithashtu dizajnoi kostume për Chelsean dhe skuadrën e futbollit të Anglisë – dhe bëri uniformat për ekipin olimpik të Italisë në vitin 2012.

Ai pati një grindje shumë publike me redaktoren e Vogue të SHBA-së, Anna Wintour, kur ajo nuk mori pjesë në lançimin e sezonit të tij të ri në vitin 2014.

Ajo pretendoi një konflikt në ditar, por u përfol se kishte vërejtur se “epoka e Armanit ka mbaruar”.

Ndërsa hyri në dekadën e tij të dhjetë, Armani vazhdoi të prezantonte linja të reja në pasarelat e Parisit dhe Milanos.

Në mars të vitit 2025, ai tha se shfaqja e tij në Milano synonte të hidhte vaj në ujërat e trazuara të politikës globale.

“Doja të imagjinoja një harmoni të re, sepse besoj se kjo është ajo që na duhet të gjithëve”, tha ai/

Personalisht, ai ishte i rregullt dhe i dhënë pas biznesit.

Revista New York e përshkroi atë si “të njohur për disiplinën” dhe “të përkushtuar ndaj një vetëkontrolli dhe vetëpërmbajtjeje që mund të duket si freski”.

Çdo mëngjes, Armani do të bënte gjatësi në pishinën e tij. Ishte 50 jardë e gjatë, por vetëm një jardë e gjerë – dhe përmbante ujë të mjaftueshëm për të lehtësuar xhirot.

Për disa, dizajni i pishinës përmblidhte qasjen e projektuesit me mendje të unifikuar ndaj jetës dhe biznesit. Ishte minimaliste, e saktë dhe e projektuar për një qëllim.

Gjatë gjithë karrierës së tij, stilet e tij mbetën në hap me shoqërinë në ndryshim.

Ndjenja e mprehtë e drejtimit shoqëror erdhi nga përvoja e hershme e Armanit në katin e dyqanit të atij dyqani milanez.

Atje, ishin klientët ata që kishin rëndësi – dhe një stilist i mirë sigurohej që ai të përshtatej me nevojat e tyre në ndryshim.

Për 65 vjet, Armani ia përkushtoi veten kësaj detyre. Dhe kjo i siguroi atij një pasuri të vlerësuar nga Forbes në 13 miliardë dollarë (10 miliardë paund).

“Nuk jam kurrë i kënaqur,” i tha ai dikur një gazetari.

“Në fakt, si dikush që është gjithmonë i pakënaqur dhe i fiksuar në kërkimin e tij për përsosmëri, nuk dorëzohem kurrë derisa të kem arritur rezultatet që dua.”/Periskopi