Astronautët zbulojnë gjurmë meteoritësh në Hënë, marrin me vete disa kilogramë shkëmbinj në Tokë
Viti 2025 ka shënuar një etapë të re për programin hapësinor të Kinës, me arritje të rëndësishme që nisin nga menaxhimi i një emergjence në orbitë deri te nisja e misionit të parë të vendit për eksplorimin e asteroidëve dhe kthimin e mostrave në Tokë.
Operacionet e stacionit hapësinor kinez kanë ruajtur një prani të pandërprerë njerëzore gjatë gjithë vitit. Më 24 prill u lëshua anija kozmike me ekuipazh Shenzhou-20, e cila dërgoi 3 astronautë në një mision gjashtëmujor. Ndërkohë, ekuipazhi i Shenzhou-19 përfundoi me sukses misionin e tij dhe u kthye në Tokë me rezultate të rëndësishme shkencore.
Sipas mediave, pak ditë para kthimit të planifikuar të Shenzhou-20, më 5 nëntor, u konstatua se kapsula e kthimit kishte pësuar çarje të vogla në dritare, me shumë gjasë si pasojë e goditjes nga mbeturinat hapësinore. Kjo e bëri anijen të papërshtatshme për një kthim të sigurt.
Në përgjigje të situatës, Kina demonstroi fleksibilitet operacional dhe përparësi absolute për sigurinë. Ekuipazhi i Shenzhou-20 u kthye me sukses në Tokë më 14 nëntor në bordin e Shenzhou-21, e cila ishte nisur më 31 tetor me 3 astronautët. Ky veprim shënoi përdorimin e parë të suksesshëm të një procedure alternative kthimi në historinë e programit hapësinor kinez.
Për të garantuar sigurinë e ekuipazhit të ri, Kina realizoi edhe një nisje emergjente. Më 25 nëntor, anija pa ekuipazh Shenzhou-22 u nis drejt stacionit hapësinor, duke transportuar furnizime thelbësore dhe pajisje për riparimin e kapsulës së dëmtuar. Kjo ishte nisja e parë emergjente e këtij lloji, duke treguar rritjen e kapaciteteve të reagimit ndaj krizave.
Viti 2025 ka sjellë gjithashtu përparim në bashkëpunimin ndërkombëtar. Kina dhe Pakistani nënshkruan në shkurt një marrëveshje për përzgjedhjen dhe trajnimin e astronautëve pakistanezë për misionet e ardhshme, duke forcuar bashkëpunimin me vendet në zhvillim në fushën e fluturimeve hapësinore me ekuipazh.
Një tjetër moment kulmor ishte nisja, më 29 maj, e sondës Tianwen-2, e cila shënon misionin e parë kinez për eksplorimin e asteroidëve dhe kthimin e mostrave. Me një kohëzgjatje të parashikuar prej rreth 10 vitesh, misioni synon të marrë mostra nga asteroidi 2016 HO3, t’i sjellë ato në Tokë dhe më pas të eksplorojë kometën e rripit kryesor 311P.
Misioni do të studiojë parametrat fizikë, përbërjen, strukturën e brendshme dhe vetitë termike të këtyre trupave qiellorë, duke kontribuar në kuptimin më të thellë të origjinës dhe evolucionit të objekteve të vogla në Sistemin Diellor.
Me këto arritje, Kina ka konsoliduar pozicionin e saj si një nga aktorët kryesorë në eksplorimin hapësinor global.
Ndërsa gjurmët e meteoritëve të rrallë të tipit “CI” u zbuluan në Hënë nga misioni robotik kinez Chang’e-6, i cili u kthye në Tokë me rreth 2 kilogramë shkëmbinj.
Misioni kinez Chang’e-6 u kthye në Tokë me më shumë se 1.8 kilogramë shkëmbinj hënorë nga ana e Hënës që nuk është e dukshme nga Toka, ana që ne zakonisht e quajmë “ana e errët”. Ai kishte rënë në një zonë pranë polit jugor të Hënës, ku ndodhet një krater i madh./Periskopi/



